ارزش ها فقط برای انسان های خاص؟
سنگ و پای لنگ
همه این ضرب المثل را شنیده‌ایم که می‌گوید «هرچی سنگه واسه پای لنگه»
بنظرم «پای لنگ» استعاره از ما انسان‌های عادی است.ما گاهی اوقات با اقداماتی که انجام نمی‌دهیم یا انجام می‌دهیم سنگ را بر پای لنگ خودمان می‌کوبیم!
در این مقاله یکی از طرز فکرهایی که سنگ میشود به پای لنگ ما را بررسی می‌کنیم.
تصوری اشتباه
تصور اشتباهی که ناخودآگاه در ذهن خیلی‌ها بوجود می‌آید این است که شناخت سیستم ارزش‌ها و تعیین کردن رسالت فردی فقط برای آدم‌های خاص با اهداف و ارزش‌های خاص است.
همه ما به عنوان انسان باید پازل زندگی‌مان را مشخص کنیم، یعنی سیستم ارزش‌های فردی مان را ساخته باشیم و بر اساس آن رسالتمان را تعیین کنیم و در نهایت هدف گذاری‌هایی انجام بدیم که در راستای این دو مورد باشد.
چه شما فروشنده لوازم برقی باشید چه کارمند اداره دولتی یا پاکبان و معلم، همه این جایگاه‌های شغلی و همه این شخصیت‌ها برای اینکه بتوانند بهترین نسخه از خودشان را ارائه دهند و بیشترین بازدهی را داشته باشند نیاز دارند که شناخت کاملی از پازل زندگی شان داشته باشند
متر و معیار ما
چرا پازل زندگی و سیستم ارزش‌ها برای همه الزامی است؟
هر کسی به عنوان انسان در زندگی باید تصمیم‌هایی بگیرد، مسیرهایی را مشخص کند، نحوه رفتار و واکنشش را تعیین کند و همه این ها نیاز به یک متر و معیار دارد و انسانی که نداند از زندگی چه می‌خواهد و همچنین نداند که او می‌خواهد چطور شخصیتی باشد در همه این موارد به مشکل بر خواهد خورد
به عبارتی ساخت اصولی پازل زندگی به ما کمک می‌کند بهتر و شفاف‌تر بدانیم چه کسی هستیم و چه معیارهایی برایمان مهم‌تر است، و حالا با این دید تصمیم بگیریم که چه مسیری برایمان مناسب‌تر است و در مرحله بعد چه هدف گذاری‌هایی برای پیشروی در این مسیر نیاز است.
اتفاقاً شخصی که شرایط سخت‌تری دارد و زندگی عادی‌تری را پیش گرفته نیاز بیشتری به شناخت سیستم ارزش‌هایش دارد، آن شخص شرایط روحی دشواری را تجربه می‌کند و برای رویارویی با این شرایط روحی قطعاً با داشتن ابزاری مثل سیستم ارزش‌ها تاب آوری و بازدهی بیشتری خواهد داشت.
دیفیوژن
یکی از مهارت‌های مهمی که در روانشناسی ACT آموزش داده میشود مهارت جداسازی خودمان از افکار و صحبت‌های ذهنمان است
ما باید تلاش کنیم که بین خودمان و افکارمان فاصله ایجاد کنیم، به این معنی که افکار درون ذهنمان را درست مطلق یا غلط مطلق ندانیم و تلاش کنیم که بیننده آن‌ها باشیم.
مثلاً در همین مورد، احتمالاً افکارمان این‌چنین صحبت‌هایی را با ما خواهد داشت:
«سیستم ارزش‌ها واسه آدم‌های با کلاسه، تو رو چه به این حرفا»
«اینا واسه پولداراست، ما نون واسه خوردن نداریم، دلت خوشه‌ها»
و…
در همچین شرایطی خیلی مهم است که وجود این افکار را بپذیریم و به حال خودشان رهایشان کنیم (مقابله نکنیم) و همزمان که در پذیرش کامل با آن‌ها هستیم بر اساس آن اصولی که داریم دست به اقدام بزنیم.
برای اقدامِ جدا از افکار می‌توان از راهکارهای زیر استفاده کرد:
من این فکر را دارم:
با استفاده کردن از این جمله در ابتدای صحبت درونی مان می‌توانیم افکارمان را از خودمان جدا کنیم
مثلاً به جای اینکه بگوییم «من هزار تا بدبختی دارم ارزش به چه دردم میخوره اینا واسه پولداراست»
بگیم: «من این فکر رو دارم که چون هزار تا بدبختی دارم ارزش به دردم نمیخوره و اینا واسه پولداراست»
ریل قطار:
سه ریل قطار را به ترتیب تصویر بالا کنار هم تصور کنید و یک پل هم بالای این سه ریل در ذهنتان بوجود بیاورید
هرکدام از این ریل‌ها قطاری دارد و ما باید تلاش کنیم در بالای آن پل به این سه قطارِ وجودی‌مان نگاه کنیم و اگر در موقعیتی خودمان را درون واگن‌های قطار دیدیم سریعاً به بالای پل بازگردیم و صرفاً مشاهده گر این قطارها باشیم.
بگذارید با مثالی این موضوع را توضیح بدهم:
تصور کنید شما اهل شهر اصفهان هستید و در یک جمع غریبه مشغول تعامل با دیگران هستید.حالا در این شرایط شخصی که شما را نمی‌شناسد و نمی‌داند که شما اصفهانی هستید شروع به گفتن ویژگی‌های منفی درمورد مردم اصفهان می‌کند (سعی کنید این شرایط را برای شهر خود تصویر سازی کنید)
حالا در این موقعیت سه قطارِ وجودی شما را بررسی می‌کنیم:
قطار فیزیولوژی و احساسات: احتمالاً ضربان قلبتان کمی بالاتر خواهد رفت، کمی انقباض در عضلاتتان احساس خواهید کرد و حالت بی قراری را می‌تواند درونتان تشخیص دهید
قطار افکار:
ممکن است قطار افکارتان شامل این موارد باشد: «چه آدم احمقیه» «حالا خودت مگه چه گلی به سر بقیه زدی» «وای خدایا آبروم رفت با این حرفایی که درمورد ما زد» و…
قطار تمایلات: ممکن است در آن لحظه تمایل به گوشه گیری را احساس کنید یا اگر شخصیت برون گرایی دارید تمایل به اینکه در جواب آن شخص چند تیکه بزرگ بارش کنید!
البته همه این موارد بستگی به شخصیت‌های مختلف می‌تواند متفاوت باشد
پس در نهایت ما باید تلاش کنیم افکاری مانند«سیستم ارزش ها و زندگی با معنا برای آدم های خاص است» را مشاهده کنیم،بپذیریم ولی متفاوت از آن اقدام کنیم و در نتیجه پازل زندگی مان را به طور کامل بسازیم.
مثل همیشه خشنود باشید.
دیدگاهتان را بنویسید